در زمان بارداری تغییرات هورمونی باعث کاهش یا افزایش سطح قند خون می شود که توصیه می شود در کاریوژن با انجام آزمایش ژنتیک بارداری از چنین اتفاقی پیشگیری کرده و یا از احتمال بروز این موارد آگاه باشید. دیابت در دوران بارداری یکی از فاکتور هایی است که باعث ایجاد و یا افزایش عوارض در دوران بارداری می گردد. مثل سایر انواع دیابت، دیابت بارداری هم بر نحوه مصرف قند توسط سلول ها تاثیر می گذارد و حتی گاهی منجر به افت میزان قند میشود.
در این مقاله از بهترین آزمایشگاه ژنتیک اصفهان به صورت کامل تری در مورد هیپوگلیسمی و راه های درمان آن میپردازیم.
- علل کاهش قند خون در بارداری
- انواع افت قند خون
- علائم افت قند در بارداری
علل کاهش قند خون در بارداری
هنگامی که علائم هیپوگلیسمی در دوران بارداری خود را نشان می دهد، ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه کنید و بهتر است نتیجه آزمایش ژنتیک جنین نیز به همراه داشته باشید. افت قند خون و یا هیپوگلیسمی غیر دیابتی دارای دو نوع است که شامل هیپوگلیسمی واکنشی و هیپوگلیسمی ناشتا می شود. در هیپوگلیسمی واکنشی افت سطح قند خون در عرض چند ساعت بعد از مصرف غذا اتفاق می افتد. نوع دوم هیپوگلیسمی ناشتا زمانی اتفاق می افتد که قند خون صبحگاهی دچار افت خطرناک می شود.
لازم است بدانید که این نوع از بیماری اکثرا در افراد غیر دیابتی اتفاق می افتد اما به طور کلی افرادی که سابقه ناباروری و سقط را داشته اند هم باید بسیار مراقب این نوع هیپوگلیسمی باشند. از جمله دلایل افت قند خون در بارداری عبارت است از:
- دیابت
عامل اصلی افت قند خون دیابت است که ممکن است در مراحل مختلف بارداری اتفاق بیفتد. بالا رفتن سطح قند خون ناشی از دیابت نوع 1 است و کاهش سطح قند خون در این شرایط هنگامی رخ می دهد که داروهای دیابت در زمان مناسب مصرف نشود و به مقدار کافی بدن مادر مواد غذایی دریافت نکرده باشد. از این رو زنان مبتلا به دیابت باید از رژیم غذایی متعادل در طول حاملگی استفاده کرده و قند خون را دقیقا کنترل کنند.
- دیابت بارداری
تغییرات هورمونی و دیگر تغییرات در دوران بارداری باعث مقاومت بدن نسبت به انسولین شده و منجر به مشکلاتی مثل کاهش میزان قند خون می شوند. حدود 2/9 درصد زنانی که به دیابت بارداری مبتلا شده اند، بعد از زایمان و به دنیا آمدن کودک، این مشکل از بین می رود.
- حالت تهوع در صبح
زنانی که به مقدار کافی کربوهیدرات دریافت نمی کنند، افت شدید قند خون پیدا می کنند. زنانی که به صورت مکرر در صبح دچار حالت تهوع می شوند واستفراغ می کنند و وزنشان افزایش پیدا نمی کند حتما باید با پزشک متخصص خود مشورت کنند.
- اصلاح سبک زندگی
عوامل زیادی در سبک زندگی وجود دارد که باعث کاهش قند خون در بارداری می شود. عواملی مثل غذا نخوردن، مصرف الکل، اختلال خوردن (اشتهای زیاد یا بی اشتهایی عصبی)، ورزش و فعالیت بدنی بیش از حد و… این موارد بر روی زنانی که مشکل دیابت دارند بسیار تاثیر منفی می گذارد.
- اختلالات نادر پزشکی
چند بیماری نادر وجود دارد که می تواند دلیلی بر ایجاد هیپوگلیسمی یا افت قند خون شود. این بیماری ها می تواند بررروی جنین هم تاثیرات منفی زیادی داشته باشد. از جمله این اختلالات که تشخیص دقیق و درمان آن ها ضروری است عبارت است از:
- تومور های پانکراس
- کمبود آنزیم های خاص
- جراحی هایی که برروی معده انجام شده
- نارسایی ارگان ها
- نداشتن تعادل هورمونی به ویژه در کورتیزول و گلوکاگون
انواع هیپوگلیسمی
بیماری هیپوگلیسمی به دلایل گوناگون اتفاق افتاده و انواع مختلفی دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افت قند خون عصبی
افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند، بهتر است در معرض ناراحتی و اتفاقاتی که اعصاب آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد، نباشند. چرا که در شرایطی که مشکلات خاص عصبی بروز می کند، ممکن است شاهد بعضی علائم تشدید شده در بیماران دیابتی باشید. دیابت عصبی زمانی رخ می دهد که فرد به دلیل مشکلاتی دچار استرس و اضطراب شده و همین امر منجر به کاهش قند خون می شود. از همین رو همه پزشکان و متخصصان به افرادی با زمینه دیابت توصیه می کنند تا از هرگونه استرس و اضطراب که باعث تشویش ذهن می شود، خود را دور نگهدارند.
افت قند در خواب
هایپوگلیسمی شبانه با کاهش قند خون در افراد دیابتی که انسولین تزریق می کنند رایج است. هایپوگلیسمی در صورتی رخ می دهد که قند خون به زیر 70 میلی گرم رسیده باشد و فرد باید از علائمی مثل سردرد، اختلال در خواب، تعرق بیش از حد، بالا رفتن تپش قلب و غیره متوجه افت قند خود در خواب شود. افرادی که به این نوع مشکل دچار هستند باید اطرافیان خود را از این علائم خود باخبر کنند و مجهز به کیت گلوکاگن باشند تا درصورت بروز این علائم و بیدار نشدن فرد به تزریق این داروی سریع الاثر بپردازند.
علت افت قند خون در صبح
دلایل مختلفی می تواند وجود داشته باشد که دچار افت قند خون در صبح شوید. اگر مبتلا به دیابت هستید باید تاثیر داروهای دیگرتان را برروی میزان انسولین خود بررسی کنید و بهتر است داروهای مصرفی خود را با برنامه های غذایی و برنامه های ورزشی خود هماهنگ کنند. از دیگر علائمی که منجر به افت قند خون در صبحگاه می شود میتوان به گرسنگی مزمن، بیماری شدید کبدی، بیماری های لوزالمعده و… اشاره کرد.
علائم افت قند در بارداری
زمانی که گلوکز خون کاهش پیدا می کند سیسستم بدن در سوخت رسانی دچار مشکل می شود. این اختلال در بدن می تواند منجر به ضعف، سردرگمی و سایر نشانه هایی باشد که بعد از نخوردن یک یا دو وعده غذا پشت سر هم ایجاد میشوند. از دیگر علائم مهم کاهش قند خون در بارداری عبارت است از:
- احساس لرزش در بدن
- تاری دید
- احساس خستگی
- اضطراب
- ناتوانی در تفکر
- نامنظم شدن یا بالاتر رفتن ضربان قلب
- پریدگی رنگ پوست
- ناهنجاری های رفتاری
- احساس سردرد های زیاد
- عدم تمرکز
- و در موارد شدیدتر که فرد دچار هیپوگلیسمی شدید باشد علائمی مثل تشنج و از بین رفتن هوشیاری هم ممکن است اتفاق بیفتد.
مطلب پیشنهادی: سل فری
سوالات متداول هیپوگلیسمی
با توجه به چیزی که مؤسسه ملی دیابت و بیماریهای گوارشی و کلیوی آمریکا اعلام کرده است، کمترین میزان قند خون در بارداری چیزی حدود 70 میلی گرم در دسی لیتر یا کمی کمتر تعریف می کنند.
تفاوت این دو نوع هیپوگلیسمی درعلائمی است که در فرد بروز می کند و نشاندهنده افت قند در زنان باردار است. قند خون پایین در بارداری چند است؟
هیپوگلیسمی در افراد دیابتی و هیپوگلیسمی در افراد غیر دیابتی چه تفاوتی با هم دارند؟
جمع بندی هیپوگلیسمی
آنچه در این مقاله از کاریوژن خواندید به این صورت است که:
- کاهش قند خون در بارداری علت های مختلف و متعددی دارد که از جمله آن ها می توان به مواردی مثل اختالات نادر پزشکی، دیابت زمینه ای و سایر موارد اشاره کرد.
- افت قند خون وابسته به دلیلی که دارد دارای انواع مختلفی است مثل افت قند خون عصبی، افت قند در خواب، افت قند در صبح و غیره است.
- افت قند خود در بارداری دارای علائمی مثل حالت تهوع، سردرد، تنگی نفس و غیره است.