ناباروری و سقط جنین، یکی از مشکلات شایع در بچه‌دار شدن زوجین است که امکان دارد، فرایند حاملگی‌های بعدی را تحت تاثیر قرار دهد و با استرس و اضطراب همراه کند. مشکلات ناباروری به یکی از بیماری‌های شایعی تبدیل شده که امروزه آرامش خاطر زوج‌های جوان را از بین برده و شکایت‌های زیادی از این موضوع را به وجود آورده است. در ادامه این مقاله از بهترین آزمایشگاه ژنتیک اصفهان به بررسی بیشتر این موضوع و دلایل و راه‌های جلوگیری از آن می‌پردازیم.
سقط جنین چیست؟
هنگامی که بارداری به هر دلیلی و در هر مرحله‌ای پایان یابد، به آن سقط جنین گفته میشود. معمولا ناباروری و سقط به سه شکل خودبهخود، عادتی و درمانی انجام می‌گردد. در سقط خودبهخودی، مادر دچار خونریزی میشود و جنین خود را از دست می‌دهد. بیشتر مادرانی که سابقه سقط دارند، در خطر از دست دادن جنین خود در دوران بارداری قرار می‌گیرند؛ اما در سقط درمانی که پس از آزمایش ژنتیک جنین انجام میشود، دلایل مختلفی باعث میشود که پزشک تصمیم به ختم حاملگی بگیرد.
آیا سقط جنین باعث ناباروری میشود؟
سقط یک عمل جراحی است و میتواند باعث ایجاد چسبندگی شود که در روند باروری مشکل ایجاد می‌کند. ایجاد نارسایی دهانه رحم یکی دیگر از این مشکلات خواهد بود که حتی به دلیل حامله نشدن بعد از سقط نیز میتواند منجر شود. این نارسایی در آینده میتواند، سقط‌های مکرر را به همراه داشته باشد و به همین دلیل باید علت نازایی بعد از سقط را شناسایی و برطرف کرد.
هنگامی که یک جنین تشکیل میشود، هورمون‌ها در وضعیت خاصی ترشح می‌شوند. با سقط جنین، ترشح هورمون‌ها ناگهان متوقف شده و در چرخه قاعدگی و تخمکگذاری اختلال ایجاد می‌کند که در نتیجه روی باروری اثر منفی می‌گذارد.
احتمال ناباروری زنان پس از سقط (به عنوان مثال بعد از دریافت نتایج سل فری) زیاد نخواهد بود؛ اما هر زن ویژگی‌های بدنی منحصر به فردی دارد. بیماری‌های زمینهای، سن و سابقه بیماری میتواند تاثیر قابل توجهی بر ایجاد واکنش‌های بدن هر فرد، در ناباروری و سقط داشته باشد.
دلایل ناباروی و سقط
علت نیمی از ناباروری‌ها در زنان، سقط جنین است. دلیل علت باردار نشدن بعد از سقط میتواند عفونت لوله‌های فالوپ، چسبندگی رحم به دلیل ایجاد زخم پس از کورتاژ یا بازشدن بیش از حد دهانه رحم باشد. گاهی نیز در اثر استفاده از ابزار، رحم به شدت صدمه می‌بیند، به طوری که لازم است با جراحی آن را کاملا خارج کرد. در برخی شرایط هم در اثر استفاده از دستگاه‌های مکنده، لوله‌ها و غیره زخم‌های دائمی روی دیواره رحم به وجود می‌آورد.
چه سقطی باعث نازایی میشود؟
عوامل مختلفی باعث بروز مشکل نازایی در بانوان میشود که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سقط خود به خود جنین
اگر سقط خودبهخودی صورت گیرد، اختلالات هورمونی ایجاد می‌کند که ممکن است بارداری‌های بعدی را دچار اختلال کند. اگر سقط با تصمیم خود مادر انجام گیرد، در واقع نوعی دخالت در روند طبیعی بدن محسوب میشود و عوارض احتمالی آن منجر به ناباروری خواهد شد.
سقط جنین عمدی
سقط انتخابی یا ارادی، با ختم بارداری قبل از اینکه جنین قابلیت حیات داشته باشد، صورت می‌گیرد. این کار با توجه به درخواست مادر و نه به دلیل بیماری او یا ناهنجاری جنین، انجام میشود. اگر سقط در 2 ماه اول بارداری انجام شود، عواقب بسیار کمی دارد و دچار مشکل ناباروری و سقط نخواهد شد. احتمال بارداری بعد از سقط عمدی با توجه مراقبت‌های فرد وجود خواهد داشت.
سقط جنین در سن بالا
هرچه سن بارداری بالاتر باشد، سقط دشوارتر و با عوارض بیشتری همراه است. در صورتی که از روش جراحی برای خروج محصول حاملگی استفاده شود، احتمال چسبندگی رحم و غیره در بانوانی با سن بالاتر افزایش می‌یابد. همچنین امکان ناباروری و سقط در سنین بالا بسیار زیاد خواهد بود.
آیا سقط عمدی باعث نازایی میشود؟
ممکن است این سوال در ذهن خیلی از افراد وجود داشته باشد که آیا سقط عمدی باعث نازایی میشود؟ باور عمومی بین ناباروری و سقط عمدی، ارتباطی در نطر نمی‌گیرند. به بیان دیگر، نمی‌توان اینگونه در نظر گرفت که سقط عمدی سبب بروز نازایی در بارداری‌های آینده میشود؛ اما در برخی تحقیقات نشان داده شده که بین سقط عمدی و افزایش ریسک زایمان زودرس یا وزن اندک نوزاد هنگام تولد (که در آزمایش ژنتیک بارداری تشخیص داده میشود)، ارتباطی وجود دارد.
در سقط با استفاده از جراحی، جنین از طریق واژن از رحم خارج میشود. عمدتا از ساکشن یا وسیله تیز و قاشقی مانندی برای تخلیه جنین از رحم استفاده میشود. به ندرت پیش می‌آید که در این روش دیواره رحم آسیب ببیند. سندرم آشرمن از عوارض سقط جنین عمدی محسوب خواهد شد. تراما یا آسیب ناشی از سقط، میتواند به ایجاد این ضایعات منجر شود. در این شرایط علاوه بر مشکلات دیگر، احتمال عدم وقوع بارداری نیز وجود دارد.
اگر سقط عمدی در شرایط استریل و مناسب پزشکی انجام شود، هیچ گونه صدمه‌ای به رحم نمی‌زند و مانعی برای بارداری مجدد ایجاد نمی‌کند. اما از آنجایی که این عمل خلاف قانون است، در تمام کشورهایی که سقط جنین قانونی نیست، به شکل غیر علمی و در شرایط غیراستریل انجام می‌گیرد. با این حالت، ممکن است منجر به باقی ماندن جفت، خونریزی شدید، پارگی رحم و سایر موارد شود که این موارد هم باعث ناباروری خواهد شد.
مطالعه پیشنهادی: آزمایش ژنتیک ارزان
پیشگیری از سقط جنین و ناباروری
سقط جنین مثل اکثر بیماری‌ها قابل پیشگیری است اما نکته مهم در پیشگیری از سقط و ناباروری، مراجعه به موقع به پزشک خواهد بود. از جمله مواردی که می‌توان به عنوان راهکارهایی برای پیشگیری از ناباروری و سقط جنین به آن اشاره کرد عبارت است از:
- بانوانی که سابقه دیابت یا زمینه ارثی دیابت دارند، برای جلوگیری از بروز مشکلات مربوط به دیابت در دوران بارداری، پیش از اقدام باید تحت نظر پزشک باشند.
- اختلالات هورمونی یا مشکلاتی مربوط به تیروئید در بانوانی که قصد اقدام به بارداری دارند، باید به صورت کامل درمان شوند.
- انجام چکاپ کامل و مطمئن شدن از سلامت کامل بانوان، قبل از اقدام به بارداری از نکات مهم و غیرقابل چشم پوشی خواهد بود.
- در صورت سقط در ماه‌های ابتدای بارداری با توجه به این که احتمال ناباروری کم است، بیمار باید تحت نظر پزشک متخصص باشد و تا زمان به ثبات رسیدن هورمون‌ها طبق دستورات پزشک خود عمل کند.
سوالات متداول ناباروری و سقط جنین
در مورد زنان بالای 40 سال که 3 سال برای بارداری تلاش کردهاند و سقط جنین داشتهاند، احتمالا دلیل ناباروری و سقط به تخمکگذاری مربوط میشود. گاهی هم علت ناباروری و سقط جنین، از دسته مسائل زنانه نیست و مربوط به همسران مردانی که اسپرمشان دچار اختلالاتی شده است، میشود. در بعضی از موارد نیز، فرآیند درمان، منجر به ناباروری و سقط خواهد شد.
بیش از 80 درصد افرادی که سن بالایی ندارند و تجربه سقط داشتهاند، در عرض یک سال بارداری اتفاق خواهد افتاد. با این حال استفاده از برخی روشها مانند کنترل تخمک گذاری و اصلاح سبک زندگی، میتواند احتمال بارداری آنها را افزایش دهد. دلیل حامله نشدن بعد از سقط چیست؟
احتمال بارداری بعد از سقط عمدی چقدر است؟
جمع بندی ناباروری و سقط جنین
در این مقاله از کایوژن با موضوعات زیر آشنا شدیم:
- هنگامی که بارداری به هر دلیلی و در هر مرحله‌ای پایان یابد، به آن سقط جنین گفته میشود.
- احتمال ناباروری زنان پس از سقط زیاد نیست؛ اما هر زن ویژگی‌های بدنی منحصر به فردی دارد.
- اگر سقط خودبهخود صورت گیرد، اختلالات هورمونی ایجاد می‌کند و ممکن است بارداری‌های بعدی را دچار اختلال کند.
