وقتی فردی تصمیم به خوابیدن می‌گیرد به طول میانگین 20 دقیقه طول می‌کشد که به اصطلاح خوابش ببرد! اما اگر شما به سختی می‌خوابید و ممکن است ساعت‌ها در رختخواب جا به جا شوید تا بتوانید بخوابید، این یک اختلال محسوب می‌شود. اگر شما هم تصمیم دارید این رویه را تغییر دهید و تجربه بهتری برای خوابیدن هر شب خود داشته باشید، این مقاله برای شما است. در این مقاله بررسی می‌شود که آیا بدخوابی عامل ژنتیک دارد یا نه. در پایان مقاله هم راه‌حلی برای شناسایی بهتر بیخوابی مطرح می‌شود که می‌توانید از آن استفاده کنید. تا پایان مقاله همراه ما باشید.
ژن عامل بی خوابی؛ آری یا نه؟
اینکه بیخوابی میتواند منشا کروموزومی داشته باشد، دور از ذهن نیست ولی درصد تاثیر آن مورد توجه خواهد بود. اختلال بیخوابی تنها در زمان خواب شب، فرد را خسته و کلافه نمی‌کند؛ بلکه تاثیر بدخوابی یا بیخوابی بر تمام عملکرد طول روز نمایان می‌شود. کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و فرد به خاطر خستگی نمی‌تواند 100 درصد از توانایی و انرژی خود در تمام روز استفاده کند.
جالب است بدانید که زنان بیش از مردان دچار بدخوابی می‌شوند که میتوان علت آن را در روحیات زنان جست و جو کرد و حدود 30 تا 35 درصد افراد بیخوابی را در طول زندگی تجربه می‌کنند.
ژن‌ها چگونه می‌توانند باعث بیخوابی باشند؟
برای درک اینکه چگونه ژن‌ها باعث ایجاد اختلالات مختلف خواب در شما می‌شوند، دانستن تفاوت بین ژن‌ها و بیان آن‌ها میتواند مفید باشد. در هر فرد حدود ۲۵۰۰۰ ژن وجود دارد که به تعیین ویژگی‌هایی فردی آن شخص کمک می‌کنند. ژن‌ها از DNA تشکیل شده‌اند که به بدن دستور می‌دهند تا پروتئین بسازد و این پروتئین‌ها را برای انجام عملکردهای مختلف در بدن استفاده کند.
در واقع میتوان گفت بیان ژن‌های شما تعیین می‌کنند که هر مجموعه از دستورالعمل‌ها چه زمان و در کدام نقطه از بدنتان اتفاق بیفتند. به عنوان مثال برای ایجاد یک خواب سالم، سیستم برانگیختگی بدن از طریق بیان برخی پروتئین‌های خاص توسط ژن‌ها مهار می‌شود و همین مسئله به شما اجازه می‌دهد تا به راحتی به خواب بروید. در افرادی که خطر ژنتیکی ابتلا به بیخوابی دارند ممکن است که ژن‌های دخیل در این فرآیند بیان نشوند و در نتیجه سیستم برانگیختگی بدن غیر فعال نشده و سبب ایجاد مشکلات مربوط به خواب می‌گردد.
ارتباط ژنتیک و بیخوابی
تعجب‌آور نیست که بیخوابی یک جزء ژنتیکی داشته باشد. ژن‌ها بر جنبه‌های دیگر خواب نیز تأثیر می‌گذارند، مانند میزان خوابی که هر فرد برای مختل نشدن روند زندگی عادی به آن نیاز دارد. تحقیقات نشان می‌دهند که شما می‌توانید از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به انواع مشکلات خواب باشید. با این حال هیچ کدام از ژن‌های شما به صورت مستقیم باعث ایجاد کم خوابی نمی‌شوند.
در عوض، ژن‌های خاصی ممکن است خطرابتلا به بیخوابی را در شما افزایش دهند. محققان تخمین می‌زنند که ۳۱ تا ۵۸ درصد از احتمال تجربه مشکلات ناشی از کم خوابی می‌توانند به دلایل وراثتی اتفاق بیفتند. علاوه بر آن، دانشمندان با مطالعه بر روی یک میلیون نفر، ۹۵۶ ژن را شناسایی کرده‌اند که در ۲۰۲ مکان مختلف در ژنوم انسان، با انواع اختلالات خواب در ارتباط هستند. با آزمایش شناسنامه ژنتیکی فردی می توانید خصوصیات فردی را استخراج کنید و در نهایت برای کشف دلایل و رفع آن اقدام کنید.
انجام آزمایش ژنتیک برای شناسایی علت بی خوابی
در حال حاضر آزمایش‌های ژنتیک مرتبط با جنبه‌های مختلف خواب در درجه اول در مطالعات تحقیقاتی انجام می‌شود. به طور کلی، پزشکان و متخصصان آزمایش‌های ژنتیکی را برای تشخیص مشکلات خواب در یک محیط بالینی انجام نمی‌دهند.
در مقابل، آن‌ها بیخوابی را در بیماران با توجه به مجموعه‌ای از معیارهای مشخص که در طبقه‌بندی بین المللی اختلالات خواب بیان شده است تشخیص می‌دهند. افراد علاقه‌مند به آزمایش ژنتیک مربوط به خواب می‌توانند در مطالعات تحقیقاتی شرکت کنند و یا این آزمایش‌ها را از طریق شرکت‌هایی که آزمایش DNA را به عموم مردم ارائه می‌دهند دنبال کنند. بهرحال می توانید از چکاپ ژنتیکی استفاده کنید و برای آژمایش آژمایش ژنتیک اقدام کنید.
نکاتی برای داشتن خواب بهتر
اگر شما هم تجربه بدخوابی را داشته‌اید، پیشنهاد می‌کنیم موارد زیر را در روتین زندگی خود قرار دهید:
- قبل از خواب ذهن خود را آرام کنید.
- یک روتین آرامبخش برای قبل از خواب خود تنظیم کنید.
- استحمام و مدیتیشن میتواند پیش از خوابیدن به آرام شدن بدنتان کمک کند.
- از کار کردن با گوشی موبایل قبل از خواب بپرهیزید.
- افکار استرس‌زا و منفی خود را بشناسید و سعی کنید حل آن‌ها را به قبل از خواب موکول نکنید.
- سعی کنید به صورت مداوم همیشه یک مکان را برای خواب انتخاب کنید و در آن محل جز خوابیدن هیچ کار دیگری انجام ندهید تا ذهن شما آن را به عنوان محل استراحت بشناسد.
- ورزش را در برنامه هفتگی خود قرار دهید.
جمع بندی
آن‌چه در این مقاله خواندید:
- بدخوابی میتواند علت ژنتیک داشته باشد.
- طبق آمار جهانی 50 درصد افرادی که بیخوابی را تجربه می‌کنند، علت آن مشکلات ژنتیکی تعریف شده است.
- داشتن یک روتین آرامش‌بخش قبل از خواب، میتواند به خواب راحت شما کمک کند.
- رعایت برخی نکات میتواند به خوابیدن بهتر کمک کند که از جمله آن‌ها میتوان به انجام استحمام و مدیتیشن اشاره کرد.
آیا علت بیخوابی ژنتیک است؟
بیخوابی میتواند علت ژنتیک داشته باشد و با انجام آزمایش ژنتیک میتوان از آن مطمئن شد.
چه راهکاری برای تجربه بهتر خوابیدن وجود دارد؟
از جمله راهکارهای داشتن خواب بهتر میتوان به ایجاد روتین خواب، استحمام و مدیتیشن قبل از خواب اشاره کرد.
