بیخوابی که مشکلات مزمن در به خواب رفتن یا ماندن در خواب را توصیف میکند، یک اختلال خسته کننده است که بر عملکرد کلی در طول روز و کیفیت زندگی تأثیر میگذارد. حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد از افراد گهگاه مشکلات خواب را تجربه میکنند و زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا میشوند. اگر با بیخوابی مزمن دست و پنجه نرم میکنید، ممکن است برایتان جالب باشد که بدانید چه چیزهایی در ایجاد این حالتها موثر هستند. عوامل متعددی میتوانند در کیفیت خواب افراد نقش داشته باشند، از تغییرات فصلی در ساعات نور خورشید گرفته تا برنامههای اجتماعی و سبک زندگی شما. همچنین این حالت میتواند با وضعیت سلامت فیزیکی، سوء مصرف مواد مخدر یا یک اختلال روانی مانند افسردگی مرتبط باشد. تحقیقات فراوان نشان میدهند که ژنهای شما نیز ممکن است در تجربه یاعدم تجربه اختلالات خواب نقش داشته باشند. برای بررسی آخرین تحقیقات ژنتیکی در مورد بیخوابی، مجموعه ژنتیک پزشکی کاریوژن را دنبال کنید.
ارتباط ژنتیک و بیخوابی
تعجبآور نیست که بیخوابی یک جزء ژنتیکی داشته باشد. ژنها بر جنبههای دیگر خواب نیز تأثیر میگذارند، مانند میزان خوابی که هر فرد برای مختل نشدن روند زندگی عادی به آن نیاز دارد. تحقیقات نشان میدهند که شما میتوانید از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به انواع مشکلات خواب باشید. با این حال هیچ کدام از ژنهای شما به صورت مستقیم باعث ایجاد کم خوابی نمیشوند. در عوض، ژنهای خاصی ممکن است خطرابتلا به بیخوابی را در شما افزایش دهند. محققان تخمین میزنند که ۳۱ تا ۵۸ درصد از احتمال تجربه مشکلات ناشی از کم خوابی میتوانند به دلایل وراثتی اتفاق بیفتند. علاوه بر آن، دانشمندان با مطالعه بر روی یک میلیون نفر، ۹۵۶ ژن را شناسایی کردهاند که در ۲۰۲ مکان مختلف در ژنوم انسان، با انواع اختلالات خواب در ارتباط هستند.
ژنها چگونه میتوانند باعث بیخوابی باشند؟
برای درک اینکه چگونه ژنها باعث ایجاد اختلالات مختلف خواب در شما میشوند، دانستن تفاوت بین ژنها و بیان آنها میتواند مفید باشد. در هر فرد حدود ۲۵۰۰۰ ژن وجود دارد که به تعیین ویژگیهایی فردی آن شخص کمک میکنند. ژنها از DNA تشکیل شدهاند که به بدن دستور میدهند تا پروتئین بسازد و این پروتئینها را برای انجام عملکردهای مختلف در بدن استفاده کند. در واقع میتوان گفت بیان ژنهای شما تعیین میکنند که هر مجموعه از دستورالعملها چه زمان و در کدام نقطه از بدنتان اتفاق بیفتند. به عنوان مثال برای ایجاد یک خواب سالم، سیستم برانگیختگی بدن از طریق بیان برخی پروتئینهای خاص توسط ژنها مهار میشود و همین مسئله به شما اجازه میدهد تا به راحتی به خواب بروید. در افرادی که خطر ژنتیکی ابتلا به بیخوابی دارند ممکن است که ژنهای دخیل در این فرآیند بیان نشوند و در نتیجه سیستم برانگیختگی بدن غیر فعال نشده و سبب ایجاد مشکلات مربوط به خواب میگردد.
آزمایش ژنتیک برای بیخوابی
در حال حاضر آزمایشهای ژنتیک مرتبط با جنبههای مختلف خواب در درجه اول در مطالعات تحقیقاتی انجام میشود. به طور کلی، پزشکان و متخصصان آزمایشهای ژنتیکی را برای تشخیص مشکلات خواب در یک محیط بالینی انجام نمیدهند. در عوض، آنها بیخوابی را در بیماران با توجه به مجموعهای از معیارهای مشخص که در طبقهبندی بین المللی اختلالات خواب بیان شده است تشخیص میدهند. افراد علاقهمند به آزمایش ژنتیک مربوط به خواب میتوانند در مطالعات تحقیقاتی شرکت کنند و یا این آزمایشها را از طریق شرکتهایی که آزمایش DNA را به عموم مردم ارائه میدهند دنبال کنند.
برای اطلاع از اخبار بروز در حوضه ژنتیک و پزشکی , صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید.