امروزه به دلیل ازدواج در سنین بالاتر، سن فرزندآوری نیز افزایش یافته است. با توجه به اینکه با گذشت زمان، کیفیت تخمک کاهش مییابد؛ باید از طریق روشهایی کفیت تخمک را حفظ کرد. با پیشرفت علم، روشهای جدیدی برای این کار وجود دارد که یکی از آنها فریز کردن تخمک میباشد.
با این روش، شانس بارداری در سن بالا برای خانمها افزایش مییابد و میتوان نوزاد سالمی به دنیا آورد. فریز کردن تخمک به همراه استفاده از روشهای کمک باروری، مشکلات ناباروری در سن بالا را برای زوجها حل میکند. حتی میتوان این تخمکها را به زوجهای نابارور، اهدا کرد. با توجه به مفید بودن این روش، در این مقاله به هر آن چه باید در مورد فریز کردن تخمک بدانید، پرداخته ایم. تا انتهای مطلب با بهترین آزمایشگاه ژنتیک اصفهان همراه باشید.
فریز کردن تخمک چیست؟
فریز کردن تخمک روشی نوین برای خارج کردن تخمک از بدن زنان و حفظ تخمکها از طریق انجماد آن هاست. با این روش میتوان تا چندین سال تخمک را حفظ کرد. فریز کردن تخمک به کاهش خطر باروری در سنین بالا کمک میکند. از آنجایی که کیفیت تخمکها بعد از سن ۳۵ سالگی کاهش یابد، ممکن است فرایند حاملگی با شکست مواجه شود و یا نوزادی با بیماریها و ناهنجاریهای مادرزادی متولد شود.
بنابراین میتوان پیش از رسیدن به این سن، چند عدد از تخمکها را منجمد کرد تا در بارداریهای آینده از این تخمکهای باکیفیت استفاده کرد. البته گاهی تا ۴۰ سالگی نیز میتوان تخمک را فریز کرده و تا ۱۰ سال آینده بدون افت کیفیت، از این تخمکها برای باروری استفاده کرد.
علت فریز کردن تخمک چیست؟
دلایل بسیاری را میتوان برای استفاده از تخمکهای فریزشده یا منجمد، ذکر کرد، که اکثرا با درمان مشکلات ناباروری و سقط به دلیل افزایش سن فرزندآوری در ارتباط هستند. از علتهای عمده فریز کردن تخمک میتوان موارد زیر را بیان کرد:
- توانایی فرزند آوری زنان حتی پس از برخی درمانها و داروهای مخرب نظیر شیمیدرمانی، پرتودرمانی و یا درمان کیست تخمدان از طریق لاپاراسکوپی حفظ میشود.
- توانایی باردار شدن زنان با افزایش سن حتی تا سن ۵۰ سالگی وجود دارد.
- ذخیره کردن تخمکهای اضافی خارج شده از بدن به روش IVF
- ذخیره کردن همه تخمکهای خارج شده از بدن به روش آی وی اف و استفاده از آن برای بارداری در هنگام آمادگی زوج
- بارداری با استفاده از تخمکهای باکیفیتتر و تازهتر در آینده
- انجام لقاح به صورت آزمایشگاهی و سپس منتقل کردن جنین به رحم
- حفظ تخمکها به دلیل احتمال آسیب رسیدن به تخمدان به دلایل مختلف مانند جراحی
- حفظ تخمکها به دلیل امکان ابتلای زنان به نارسایی تخمدان در زنانی که به برخی ناهنجاریهای ژنتیکی مبتلا هستند.
- نگهداری تخمکها به دلیل احتمال ابتلا به دیگر بیماریهایی که عملکرد تخمدان را مختل میکنند.
- حفظ تخمکها برای افرادی که به دلایل مختلف بارداری را به تعویق میاندازند.
- فریز کردن تخمک به دلیل اهدای تخمک به زوجهایی که توانایی باردار شدن ندارند.
آیا دختران مجرد هم میتوانند تخمک فریز کنند؟
تعداد زیادی از دختران مجرد که به دلایل مختلف مانند ادامه تحصیل، اشتغال و… هنوز ازدواج نکرده اند؛ میخواهند تخمکهای خود را برای بارداری در آینده، فریز کنند. به همین دلیل یکی از سوالها و ابهامات اصلی در این مورد، این است که آیا استخراج و فریز کردن تخمک در دختران مجرد نیز امکانپذیر است یا خیر.
در پاسخ به این سوال میتوان گفت، دختران مجرد نیز میتوانند هر زمانی که علاقه داشتند، برای استخراج و فریز کردن تخمکهای خود اقدام کنند. البته باید توجه داشته باشید که این فرایند در دختران کمی با زنان متاهل متفاوت است. همیشه انجام آزمایشهایی مثل سل فری و دیگر موارد را برای بارداری پس از فریز را در نظر بگیرید.
تخمکهای دختران مجرد طبق مراحل زیر استخراج و فریز میشود:
آماده شدن:
طی این مرحله، دختران مجرد با مراجعه به مرکز باروری معتبر توسط پزشک زنان و همچنین پزشک متخصص غدد تحت معاینات لازم قرار میگیرند. از جمله آزمایشهای مورد نیاز برای این کار میتوان به انجام سونوگرافی و آزمایش خون برای تعیین وضعیت تخمدان و چگونگی عملکرد آن ها، میزان کیفیت تخمکها، اندازه گیری میزان سطح هورمون FSH و همچنین آزمایشهای مربوط به هپاتیت و ایدز اشاره کرد.
تحریک تخمدان به تخمکگذاری:
پس از آماده شدن فرد، پزشک از هورمونهای مصنوعی به عنوان دارویی برای تحریک تخمکگذاری استفاده میکند. این داروها به صورت تزریقی یا قرص به فرد داده میشوند. همچنین ممکن است پزشک بعضی از داروهای جلوگیری را برای ممانعت از تخمکگذاری و قاعدگی زودهنگام، برای فرد تجویز کند.
در ادامه مراحل فریز کردن تخمک، فرد تحت یک سری معاینه برای بررسی نحوه پاسخ بدن به داروها، تعیین میزان سطح استروژن و انجام سونوگرافی برای مشاهده چگونگی رشد فولیکولها و مراحل بلوغ تخمک که حدود دو هفته زمان میبرد.
استخراج تخمک و فریز کردن:
پس از طی مراحل فوق میتوان تخمکها را استخراج کرد. در این مرحله، استخراج تخمک برخلاف زنان متأهل، از طریق جراحی لاپاراسکوپی و ایجاد یک برش کوچک بر روی شکم انجام میگیرد. در این جراحی، بعد از بیهوشی از طریق ایجاد برش روی شکم در ناحیه تخمدانها، با یک سوزن مخصوص تخمکها جمع آوری شده و برای انجماد به آزمایشگاه فرستاده میشوند.
آیا فریز کردن تخمک عوارض دارد؟
فرایند استخراج و فریز کردن تخمک میتواند بعضی خطرات و عوارض احتمالی را به دنبال داشته باشد که عبارتند از:
- ممکن است تخمدان توسط داروهای تحریک تخمکگذاری بیش از حد معمول، تحریک شود.
- داروهای بیهوشی برای عمل استخراج تخمکها میتواند باعث عوارضی برای فرد شود.
- فرد ممکن است در هنگام عمل خونریزی کند.
- در برخی موارد نادر، احتمال بروز عفونت وجود دارد.
- داروهای تزریقی نظیر هورمون تحریککننده فولیکول یا هورمون لوتئینیزه میتوانند باعث ایجاد درد در تخمدانها شوند.
- تحریک تخمدان میتواند منجر به عوارضی مانند ایجاد نفخ، درد در شکم، اسهال، حالت تهوع و استفراغ شود.
- چنان چه از تخمکهای فریز شده در سنین بالا استفاده شود، میتواند سقط جنین را به دنبال داشته باشد.
- در حین عمل استخراج تخمک ها، ممکن است به رگهای خونی، روده یا مثانه آسیب وارد شود.
- عمل فریز کردن تخمک، میتواند باعث به وجود آمدن امید قطعی به بارداری در آینده شود؛ چنان چه این اتفاق رخ ندهد، افراد از نظر عاطفی احساس شکست میکنند.
درصد موفقیت فریز کردن تخمک چقدر است؟
میزان موفقیت عمل فریز کردن تخمک و احتمال بارداری با تخمک به دست امده از این عمل، حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد میباشد. میزان موفقیت این کار به میزان تخمکهای گرفته شده بستگی دارد. چنان چه تخمکهای بیشتری استخراج شده باشد، میزان موفقیت فریز کردن تخمک نیز بیشتر میشود.
همچنین درصد موفقیت فریز کردن تخمک به سن فرد نیز بستگی دارد. هرچه در سن پایینتری عمل استخراج و فریز کردن تخمک انجام شود، درصد موفقیت این روش برای کمک به باروری بیشتر خواهد بود.
مناسبترین سن برای فریز کردن تخمک چه زمانی است؟
بهترین زمانی که میتوان تخمکها را استخراج و فریز کرد، پیش از سن ۳۰ یا ۳۵ سالگی میباشد. در این سن تخمکها با کیفیتتر هستند و همین امر احتمال بروز ناهنجاریهای کروموزومی را در جنین کمتر میکند.
تخمکهای فریز شده چقدر باقی میماند؟
در روش فریز کردن تخمک، تخمکها به روش فریز کردن رویانها منجمد میشوند. در این عمل، تخمکها در درجه انجماد ۱۹۶ درجه سانتیگراد فریز میشوند. با توجه به شواهد علمی موجود برای بارداری با رویان منجمد، که در حدود ۱۰ سال از انجماد آن گذشته بود؛ پزشکان اطمینان دارند که تخمکهای منجمد شده میتوانند برای سالها بدون افت کیفیت باقی بمانند.
چقدر تخمک برای باروری باید ذخیره شود؟
براساس مطالعات صورت گرفته توسط محققان، در حدود ۷۵ درصد از تخمکهای فریز شده ذوب میشوند و در زنان تا سن ۳۸ سالگی، منجر به باروری خواهند شد. بنابراین چنان چه ۱۰ تخمک منجمد شود، پزشکان انتظار دارند ۷ عدد از آنها باقی بماند. از این ۷ عدد، انتظار باروری برای ۵ یا ۶ عدد از آنها وجود دارد.
این تخمکها تبدیل به رویان میشوند و به طور معمول ۳یا ۴ عدد رویان به رحم افراد منتقل میشود. بنابراین بهتر است که برای هر تلاش بارداری، در حدود ۱۰ تخمک ذخیره شود.
سوالات متداول فریز کردن تخمک
خیر، دختران مجرد نیز میتوانند هر زمانی که مایل بودند، برای فریز کردن تخمکهای خود اقدام کنند. از آنجایی که این عمل در دختران از طریق ایجاد شکافی در شکم و حوالی تخمدان انجام میشود؛ مشکلی برای انها ایجاد نمیکند.
از آنجایی که بعد از ۳۵ سالگی، کیفیت تخمکها کاهش مییابد، بهترین سن برای این عمل پیش از ۳۰ یا ۳۵ سالگی میباشد. هرچه این عمل در سن کمتری انجام شود، کیفیت تخمکهای خارج شده بالاتر خواهد بود. آیا فریز کردن تخمکها در دختران مجرد و باکره مشکلی ایجاد نمیکند؟
بهترین سن برای فریز کردن تخمکها چه سنی است؟
جمع بندی فریز کردن تخمک
امروزه بعضی از دختران به دلایل مختلف نظیر ادامه تحصیل و یا اشتغال، امکان ازدواج و بارداری در سنین پایینتر را ندارند. از طرفی در سنین بالاتر از ۳۵ سالگی نیز ممکن است تخمکها کیفیت خود را از دست بدهند و این امر احتمال یک بارداری موفق را کمتر میکند. همان طور که در این مقاله خواندید، با پیشرفت علم امروزه میتوان از طریق فریز کردن تخمک ها، کیفیت تخمکها را برای سالها حفظ کرده و در آینده برای بارداری از آنها استفاده کرد.
در پایان به یاد داشته باشید، با مراجعه به یک پزشک زنان و زایمان مجرب، میتوانید امکان بارداری از طریق فریز کردن تخمکها را افزایش دهید. البته گفتنی است انجام آزمایشاتی مثل آزمایش ژنتیک بارداری نیز به شما در پاسخ به بسیاری از سوالاتتان کمک خواهد کرد.
خیلی عالی بود ممنون