حتما شما نیز تا به حال با این قبیل داستان ها مواجه شده اید که پدر و مادر، فرزند گمشده خود را بعد از سال ها طولانی پیدا کرده اند. شاید هم چنین اتفاقی برای یکی از نزدیکان شما رخ داده باشد. حتما این سوال در ذهن شما شکل گرفته است که این والدین چگونه مطمئن می شود این فرد، فرزندشان است. کافی است آزمایشات تعیین هویت را انجام دهند.این تنها یک مثال ساده برای اهمیت آزمایشات تعیین هویت است. در موارد جنایی که قرار است قاتل از روی قطره ای خون، تار مو و… پیدا شود نیز آزمایشات تعیین هویت انجام می شود. در ادامه بیشتر آشنا میشویم با موضوع چگونه از هویت خود مطمئن شویم؟
آزمایش تعیین هویت چیست؟
آزمایش تعیین هویت با استفاده از روش های نوین ژنتیکی در الگو های خاص DNA به تعیین رابطه ی خویشاوندی مانند پدر فرزندی، مادر فرزندی، خواهری، برادری، خواهر برادری، عموزادگی، خاله زادگی، تعیین هویت جنین و … می پردازد. این آزمایش به نام تست Paternity نیز شناخته می شود که با کمک انگشت نگاری DNA یکی از قابل اعتماد ترین شیوه های تشخیصی جهت تعیین هویت افراد می باشد. بدن تمامی موجودات زنده از جمله انسان از واحدهایی به اسم سلول تشکیل شده است. سلول دارای موادی مختلف و تعدادی اندامک در داخل خود می باشد که هسته و میتوکندری جزء این اندامک ها هستند. در داخل هسته و میتوکندری ماده ی ژنتیکی وجود دارد. ماده ی ژنتیکی داخل هسته تمامی فنوتیپ های یک فرد را باعث می شوند.
اساس روش تعیین هویت مبتنی بر مشخص کردن وضعیت ژنتیکی یک فرد و مقایسه آن با فرد دیگر می باشد. ماده ی ژنتیکی هسته در انسان، به صورت مساوی، نیمی از پدر و نیمی از مادر به ارث می رسد. بنابراین نیمی از ماده ی ژنتیکی با ژنتیک مادر و نیمی از ژنتیک فرد با ماده ی ژنتیک پدر تشابه دارد. حساسیت تست های آزمایش تعیین هویت بسیار بالا می باشد.
DNA انسان ها علیرغم شباهت بسیار بالا، دارای اختلافی در حدود 0.1 درصد می باشد و وجود این اختلاف سبب می شود که بتوان از مارکرهای ژنتیکی برای تعیین هویت و تهیه شناسنامه ژنتیکی افراد استفاده کرد.
ماده ی ژنتیک یا DNA چیست؟
همه ی سلول های زنده ی بدن به جز سلول های گلبول قرمز دارای ماده ی ژنتیک و هسته می باشند . بدن انسان شامل یک صد تریلیون سلول می باشد که هسته ی این سلول ها واجد اطلاعات مهم وراثتی موسوم به DNA می باشد. طول رشته ی DNA در درون هسته به یک متر و هشتاد سانتیمتر می رسد ولی با پیچش با کمک پروتئین هایی خاص در درون هسته میکروسکوپی جای گرفته است. تمامی اطلاعات مربوط به ظاهر یک شخص و متابولیسم و جنسیت، بیماری ها و غیره همه در ماده ی ژنتیکی جای گرفته است بنابراین هر آن چه مربوط به تفاوت انسان ها و حتی شباهت ها را در این ماده باید جستجو کرد.
DNA دارای ویژگی های منحصر به فرد در هر انسان می باشد و این ویژگی ها از والدین به نسل بعد منتقل می شود که امروزه امکان بررسی آن ها میسر می باشد. ماده ی وراثتی شبیه نردبانی هست که پایه های آن در همه ی انسان ها یکسان ولی توالی پله های این نردبان در هر فرد منحصر به فرد می باشد.
کاربرد آزمایش تعیین هویت
آزمایش تعیین هویت در تایید روابط خویشاوندی و یا در موارد قضایی جنایی و همچنین کاربرد های بالینی تشخیصی کاربرد دارد که در ادامه موارد کاربرد هر کدام ذکر می شود:
1- کاربرد در تایید روابط خویشاوندی:
• تعیین ابوت (تایید رابطه ی پدری و فرزندی)
• رابطه ی پدر و جد پدری و یا عمو با فرزندان ذکور خانواده
• رابطه ی مادر و فرزندی
• رابطه ی برادری
• تعیین هویت جنین
2- کاربرد های قضایی – جنایی
• با استفاده از آثار بیولوژیکی به جا مانده در صحنه جرم.
• مقایسه ی DNA مظنونین با پروفایل های موجود در پایگاه های داده
• شناسایی شهدا و اجساد مجهول الهویه
• کاربردهای بالینی تشخیصی
• بررسی عملکرد پیوند سلول های بنیادی مغز استخوان (میکروکایمریسم)
• تعیین همسان و یا غیر همسان بودن دو قلوها
• بررسی آلودگی مادری در نمونه های جنینی
آزمایشگاه ژنتیک اصفهان
آدرس: اصفهان، چهارراه آپادانا، جنب بانک تجارت، مجتمع تندیس، طبقه 1
صفحه اینستاگرام ازمایشگاه ژنتیک اصفهان
بیشتر بخوانید:
دلایل بروز بیماری فلج مغزی چیست ؟